De CFO als katalysator - in gesprek met Wouter Pattyn

De CFO van morgen is naast een financiële whizzkid ook een bruggenbouwer tussen de afdelingen van een organisatie. Weinigen die dat beeld beter belichamen dan Wouter Pattyn. Hij is CFO bij Decospan, de Europese marktleider in de verwerking van fineerhout. Hoe ziet hij zijn rol als katalysator? Wat zijn zijn uitdagingen? En hoe creëert hij een draagvlak voor finance in de organisatie? Wij gingen op zoek naar antwoorden.

Vroeger werd de rol van de financiële afdeling alleen vereenzelvigd met de boekhouding voeren, facturen opmaken en de lonen storten. Decospan, met een omzet van 160 miljoen euro de Europese marktleider in fineerproducten, bewijst dat die tijd finaal voorbij is. Het financieel departement is er een cruciale gesprekspartner bij elke belangrijke beslissing en slaat er de brug tussen de verschillende departementen binnen de organisatie. Hoe dat werkt? Wij legden ons oor te luister bij CFO Wouter Pattyn. “Alles draait om een gemeenschappelijk doel, een gedeeld verhaal”.

Zeg eens, hoe verschilt uw job als CFO van alle vorige?

“Ik ben vijf jaar aan de slag bij Decospan. In vorige functies legde ik vaker de focus op mijn eigen prestaties en output. Op vandaag neem ik een meer delegerende rol op. Ik probeer ervoor te zorgen dat medewerkers hun job vlot kunnen uitvoeren en dat ze alle ondersteuning krijgen om zich goed te voelen. Het logische gevolg is dat mensen daardoor betere kwaliteit gaan leveren. De manier waarop ik dat doe, draait om mensen verantwoordelijkheid geven en open communicatie. Dat betekent durven loslaten en tegelijk alles bespreekbaar maken, ook de moeilijkheden.”

Waarom precies neemt u de rol van katalysator op binnen de organisatie? Wat wilt u bereiken?

“De grootste reden waarom ik de rol van katalysator opneem, is om mensen beter te doen samenwerken. En opdat iedereen weet wat er speelt binnen de organisatie. Daarvoor ga ik in gesprek met mensen van elke afdeling, van logistiek tot productie en verkoop. Natuurlijk gaat de verbinding die ik probeer te creëren vooral over data en cijfers. Tegelijk informeer ik hen ook over de risico’s binnen die cijfers. Om dan samen naar concrete oplossingen te zoeken. Mijn belangrijkste taak daarbij is om financiële uitdagingen op een behapbare manier te vertalen naar een gemeenschappelijk doel, een gedeeld verhaal.” 

Is er voldoende draagvlak voor finance bij andere afdelingen? En hoe creëer je het?

“Ja, want ook vanuit finance kan je mensen heel goed gaan ondersteunen. Bij beslissingen rond de opvolging van klanten, bijvoorbeeld. Of onze controller geeft medewerkers advies wanneer ze een nieuw telefoonabonnement moeten kiezen. Na een financiële oefening stelden we onlangs ook voor om al onze huidige bedrijfswagens te vervangen door hybride voertuigen. Medewerkers appreciëren het ook dat zo’n veranderingen vanuit de financiële afdeling gestuurd worden. En omdat die vandaag veel minder rigide is en open communiceert, creëer je vanzelf een beter draagvlak.”

Hoe zal de rol van de CFO nog verder evolueren? 

“De CFO van morgen zal nog sterker betrokken zijn bij de bedrijfsvoering. Hij of zij moet ook vooruit kijken, strategisch meedenken en nieuwe opportuniteiten kunnen spotten. Maar ook de risico’s goed inschatten en die proberen te beheersen. Dat kan heel breed gaan: van mensen tot transport of cyber. Door die risico’s in kaart te brengen, krijg je automatisch meer zicht op hoe je ze kan beperken. En daardoor ook een betere blik op de toekomst. Bijvoorbeeld: hoe kunnen we de organisatie minder kwetsbaar maken voor een bepaalde trend? Vanuit die geest wordt de CFO automatisch op een veel bredere manier betrokken bij de bedrijfsvoering. Dat is vandaag al zo, maar het aspect risicobeheersing zal nog belangrijker worden.”

Is de invloed van de CFO daardoor groter geworden? 

“De invloed van de CFO is in mijn ogen altijd al groot geweest. Wanneer vroeger de cijfers goed waren, dan ging het ook goed met het bedrijf. Hij of zij had de verantwoordelijkheid om die cijfers correct aan het management te rapporteren. Vandaag gaat het over meer dan enkel de cijfers. Omdat een CFO de business vandaag heel goed moet kennen, kan hij of zij ook overal toegevoegde waarde leveren en een challenger zijn voor andere mensen. Natuurlijk is het zo dat er nog steeds KPI’s moeten worden aangetoond, maar het draait niet enkel meer over cijfers. Dat kan ook rond duurzaamheid zijn, een pijler waar we zelf zeer hard op inzetten.”

Hoe ziet de CFO van de toekomst er volgens u uit?

“Eerder als een generalist dan een specialist. Behalve financieel talent is vooral een brede kijk en interesse cruciaal voor de job. Daarnaast moet hij of zij de pure finance ook af en toe durven loslaten. Een financiële opleiding is daarom geen absolute voorwaarde, net omdat de functie zoveel breder gaat dan dat. Wel onmisbaar zijn leiderschapsskills en affiniteit met IT en automatisatie. Het is pas dan dat je de meest kritische factor binnen elke organisatie maximaal kunt gaan benutten: het immense menselijke kapitaal dat erin aanwezig is.”

Drie tips van Wouter Pattyn voor finance professionals

1. Blijf eeuwig nieuwsgierig: Een brede kennis is onontbeerlijk. Blijf altijd nieuwsgierig naar nieuwe vakgebieden
   
   of bedrijfstakken en beheers je domeinen tot in de kern.
2. Werk samen met anderen: Met twee weet je altijd meer. Speel geen solo slim, maar laat je begeleiden en stel
   
   jezelf open voor nieuwe ideeën – ook buiten het puur financiële.
3. Sta ook stil bij het waarom: Denk kritisch na en probeer de brede context van je bedrijf te begrijpen. En vraag
   
   je altijd af wat de toegevoegde waarde is van wat of hoe je iets doet.